De biljarttafel
Dit is bericht 5 van een serie van 10. In dit bericht staat de biljarttafel centraal.
De maten van een biljarttafel hebben altijd een verhouding van 1: 2. Als de korte kant 115 cm. is, dan is de lange kant 230 cm; gemeten tussen de banden. En dat is dan ook het speeloppervlak van de 7 ”kleine” standaardtafels op de Startbaan. In wijkcentra en bij tafelbiljarts voor huiskamergebruik treft men wel kleinere tafels aan, maar altijd in de verhouding 1: 2. De grote wedstrijdtafels zijn 142 x 284 cm. Met de omranding en de loop- en afstootruimte rondom de biljarts meegeteld (ca 1.5 meter aan alle kanten) is het duidelijk dat een biljart veel ruimte nodig heeft. Dat is ook een van de redenen waarom in de horeca vanaf eind jaren 80 de biljarttafels steeds vaker werden ingeruild voor eettafels. En dat luidde – kort door de bocht – de opkomst in van de biljartcentra. En jawel, er waren vooral in de grote steden ook problemen met bereikbaarheid, het (betaald) parkeren, veranderende interesses en nog zowat.
Kenmerkend aan een biljarttafel is de degelijkheid (constructie), de zwaarte (500 kg voor de kleine tafel) en de verwarming. Het grote gewicht wordt veroorzaakt door de 3 aan elkaar gemonteerde en gladde leiplaten van 5 cm. dikte. Die vormen het speeloppervlak dat “waterpas” wordt afgesteld.
Proeven om leisteen te vervangen door kunststof zijn tot nu toe op niets uitgelopen. Voor de kleinere tafels zijn nog experimenten gaande. De tafelhoogte (= bovenkant omranding) is 75 cm. Het biljart is verplaatsbaar met een hefplateau. De leiplaten en de 4 cm hoge rubberen banden worden overtrokken met een (meestal groen) biljartlaken. Er zijn diverse soorten en merken beschikbaar. Wij laten ons op dat vlak leiden door de fabrikant van de tafels en dat is Billardfabriek Wilhelmina uit Amsterdam. In verband met slijtage worden de lakens tenminste 1 x per jaar vervangen.
De foto’s geven de belangrijkste stadia aan van de opbouw van de biljarttafel. Allereerst wordt de romp gemonteerd en op de juiste plaats gezet. Daarna worden de leiplaten ingepast en aaneengelijmd. Vervolgens wordt het hele oppervlak bespannen met een laken dat aan de zijkanten van de tafel wordt vastgeniet. De houten omranding is voorzien van een rubberen band die eveneens wordt bekleed. Daarna wordt de hele omranding gemonteerd.
Voor meer informatie over de klassieke biljarttafel wijzen we op het interview met de echte biljartvirtuoos Cees van Oosterhout (†) in Akiet; v/h het officieel orgaan van de KNBB District Amsterdam; jaargang 41/nr. 2 van december 2006 (zie daarvoor de link: http://www.knbbamsterdam.nl/akiet/2006-2007/Akiet-tot.pdf (let op: alle edities van dat jaar staan onder elkaar gearchiveerd in één document).
Voor iedereen die zich verder wil verdiepen in de biljartsport is de website van de KNBB een aanrader https://www.carambole.nl als ook www.bommeltje.nl(wetenswaardigheden/techniek).
Wordt vervolgd met: 6. Biljarten: sport of spel
Reacties, vragen en/of aanvullingen op bovenstaande tekst zijn altijd van harte welkom op het mailadres vanacqui@xs4all.nl
(© AvA)
